आनंदमयी

  प्रिय, घटस्थापना होऊन नवरात्र संपले सुद्धा. गरबे काही घुमले नाहीत यंदा कुठे मात्र, दरवर्षी प्रमाणे सोशल मीडिया वर स्त्री शक्तीचे आणि मागोमाग ‘केवळ नऊ दिवसच नको तर उरलेले 356 दिवस पण बायकांना कमी लेखू नका’ असे मेसेजेस सुद्धा आलेच. दोन्ही गोष्टी आपापल्या जागी ठीक. बायकांचं काय मात्र? माझ्या ओळखीत काही मैत्रिणी अशा आहेत ज्यांना बाई म्हणून जन्माला आल्याची खंत वाटते. तर काहींना ‘स्त्री जन्मा ही तुझी कहाणी’ म्हणत सतत अलका कुबल च्या फिल्मी भूमिकेत (प्रत्यक्षात त्या ही तशा नाहीत हो!) घुसून बसावं वाटतं. कुणाला मन मारत जगायचा मक्ता आपल्याच पदरी का असा प्रश्न, तर कुणाची पाळी बायकांच्याच माथी का मारली यासाठी थेट देवापाशी चिडचिड! या सगळ्या पार्श्वभूमीवर पुरुषांनीच केवळ respect ठेवून कसं चालेल नाही का? प्रत्येकीची कहाणी वेगळी असली तरी ‘आपणही’ आपला मान राखायला पाहिजे. 365 दिवस!!! आपणच फ्रेम तयार करतो बाई म्हणून जगण्याची. काही ऐकीव आणि काही पाहिलेल्या चौकटींवरून. कुणा सखीला सकाळचा पहिला चहा निवांतपणे घ्यायला आवडतो. पण उठल्यासरशी ती सगळ्यांच्या दीमतीला हजर होणार आणि दुपारहून चुकचुकणार...

  प्रिय, किचन मध्ये स्वयंपाक करताकरता टीव्ही वर सुरू असलेले आणि बघता येत नसल्याने फक्त कानावर पडणारे कार्यक्रम म्हणजे एक प्रकारचा Brain Game च वाटतो मला. गाणी असतील तर गाण्यावरच्या dance ची choreography नजरेसमोर येणे, संवाद ऐकून कार्यक्रम, कलाकार, त्यांचे हावभाव ओळखणे, आणि डोक्याला ताण देऊनही ओळखू येत नसेल तर हातातलं काम टाकून उत्तर शोधायला जाणे, आपला असा वेगळाच कार्यक्रम चालतो माझा. अशा आवाजाच्या करामती मजेशीर वाटतात मला. अचानक कुणाचा तरी कॉल येतो आणि “ओळखलंस का?” अशी विचारणा होते. त्यात अपेक्षित असतं ‘आवाजावरून guess करणे’ कारण मोबाइल वर दिसणारा नंबर अनोळखी असतो. सर्प्राइज टेस्ट वाली feeling येते अशावेळी. बरं समोरून options पण येत नाहीत. हाही कानांना अन डोक्याला व्यायामच. कारण आवाजाच्या करामती मजेशीर असतात. प्रचंड गर्दीच्या ठिकाणी, जत्रेत किंवा लग्नात, कधी ट्रेन मध्ये गजबजाटात ओळखीचा स्वर कानावर पडतो. कानच शोधू लागतात आवाजाला आणि नजर टिपते आवाज. ओळखीचा चेहरा दिसताच क्षणी साद घातली जाते. ‘इतक्या वर्षांनी भेटूनही निव्वळ आवाजावरून कसं ओळखलं’ हे समोरच्या इतकंच आप...

  प्रिय, नुकत्याच ऐकलेल्या एका ऑडिओ मध्ये अगदी एकाच वाक्यात आलेला, पण मनात जागा करून ठाण मांडून बसलेला शब्द म्हणजे Acceptance - स्वीकृती. आहे ते स्वीकारणं. जसं आहे तसं स्वीकारणं. वय, यश-अपयश, दिसणं, परिस्थिती, प्रसंग, वेळप्रसंगी मनात उमटणाऱ्या नकारात्मक भावना, माणसं आणि महत्वाचं म्हणजे स्वतःला! सोपं नाही हो! कमाल असते नाही आपलीपण! आपण स्वतःला नेहमी आहोत त्यापेक्षा कुठेतरी वरचढ प्रतिमेत शोधत असतो. जसं, सौष्ठावाच्या बाबतीत (figure हो) सगळ्यांनाच ‘रती मदनाचे पुतळे’ व्हायला आवडतं. मात्र वजनाचा आकडा वाढत आहे हे पाहूनही, आपण व्यायामाला लागत नाही आणि तेवढेच ‘रती’ आणि ‘मदन’ दूर पळू लागतात. असते की मनात ‘आदर्श प्रतिमा’ स्वतःची! फक्त बरेचदा ती दुसऱ्या कुणीतरी आखून दिलेल्या टर्म्स वर आधारित असते. घुसू पाहतो आपण त्या भूमिकेत ‘perfection’ सकट. त्यातल्या काही अटींवर खरे उतरत नसलो तर ... ओढाताण करून का होईना तिथपर्यंत पोहोचायचा प्रयत्न करत बसतो. जसं लग्नानंतर नव्या नवरीचं होतं! अल्लड, अवखळ राजकुमारी ते गृह्कृत्यदक्ष, सुगरण, आदर्श सुनेच्या भूमिकेमध्ये चपखल ...