आनंदमयी

  प्रिय,    माझी एक सखी एकदम सडेतोड बोलणारी. आपण कौतुकाने काही सांगावं, दाखवावं की, ‘बरं आहे, पण...’ अशी सुरुवात करून स्पष्टवक्तेपणा जागा होतो तिचा. आणि त्याविरुद्ध दुसरी एक सखी! अगदीच टाकावू कामगिरीला सुद्धा असं प्रोत्साहन देईल की बेडकीला बैलाएवढं मोठं व्हायचा मोह व्हावा.    एकीच्या घरी पाऊल टाकलं की पसारा, अव्यवस्थितपणा! इतका की आपणच पदर खोचून कामाला लागावं (प्रतीकात्मक बरं!) असं वाटतं. तर दुसरीकडे घरात पाऊल टाकलं केवळ तर त्यामुळेही स्वच्छतेला गालबोट लागेल की काय अशी भीती.    एका सासुरवाशीण सखीने सासुबाईंनी टोमणा मारला म्हणून अत्यंत प्रिय पदार्थ सोडला. तर त्या विरुद्ध डॉक्टर किंवा आपली तब्येत काहीही म्हणो, खाण्यावरचा ताबा काही मिळवता येत नाही; अशाही व्यक्ती बघण्यात आहेत.     उदहारणं वेगवेगळी असली तरी समान धागा एक... सगळेच टोक गाठणारे! आपणही गाठतो नकळत काही वेळा. पैशाची उधळपट्टी करणं वा कंजूष स्वभाव असणंही त्यातलंच. तसंच ‘अमुक कुणाशी काही झालं तरी बोलणार नाही’ सारख्या बतावण्या केलेल्या किंवा ऐकलेल्या असतात. कधी कुणाचं मन राखण्या...

  प्रिय, ‘बदल हा सृष्टीचा स्थायीभाव आहे’ या नियमाला सवयीने सामोरे जातो आपण. कारण बदल म्हणजे तरी काय तर सवयीची replacement! जुनी सवय replace होते केवळ नव्यासोबत. offline वरून online येऊन, virtual platform वर रुळताना आणि 20 सेकंद handwash ने हात धुताना ह्याचा अनुभव घेऊन झाला आपला. ‘घराबाहेर न पडणे’ हा तर मुलांसाठी केवढा कठीण task. प्रचंड ऊर्जा घेऊन घरात बसण्याची चिमूरड्यांनी केलीच की सवय! माणसं किंवा परिस्थिती सवयीची होणं हे कठीण असू शकतं; तसंच वरदान ही ठरतं. मला कणिक तिंबणे (सोप्या भाषेत पीठ मळणे) या प्रकाराचा अगदी आत्ता आत्तापर्यंत तिटकारा! वर्षानुवर्षाच्या सवयीने त्यातला नावडीचा भाग गळून पडला. सवयीने सोपं झालं. वर्गात जाऊन मुलींसोबत (कारण मुलं लेक्चर बुडवण्यात तरबेज) प्रत्यक्ष गप्पा मारत शिकवणं आणि शिकणं हे अत्यंत आवडतं काम. गेल्या वर्षभरात online lectures ची सवय झाली. आवड बाजूला सरून सोय वरचढ ठरली. आता सोईचं ते सोपं झालं. सवयीचं नसतंच तसं आईपण सुद्धा, लेकीसमोर आई म्हणून जगताना अंगवळणी पडत जातात हळूहळू काही गोष्टी. ज्या सोप्या भासतात जगाला तरी किमान! ‘कुण...